Yohji Yamamoto là người Nhật, lại sinh ra và trưởng thành vào cái thời điểm mà chiến thắng và thất bại của đất nước diễn ra như thể một cái chớp mắt. Ông mang một thân hình nhỏ thó bởi gốc gen của người Nhật cũng như sự thiếu thốn của một nước bại trận trong chiến tranh. Nhưng có lẽ được chứng kiến xã hội và gia đình trong hoàn cảnh khó khăn như thế làm cho ông có một cái đầu và tầm nhìn vô cùng vĩ đại.
Tốt nghiệp trường luật nhưng lại đến và thành công với thời trang quả là một điều không logic. Chỉ vì muốn giúp người mẹ ở nhà mà ông trở thành một người thợ may, và mãi cho đến ngày hôm nay ông vẫn chỉ khiêm tốn gọi mình là một "dress maker". Một góc nhìn hỗn loạn và giằng xé từ xã hội loạn lạc, một hệ thống triết lí từ những gì học ở giảng đường, và một tình yêu dành cho phụ nữ vô bờ bến đã biến ông không chỉ là một "dress maker" mà thậm chí là "dream maker" hay "art maker" (artist).
Là người Nhật, nhưng có vẻ Yohji Yamamoto lại không mang tác phong của người Nhật. Nếu như xã hội đang hối hả và tất bật với cuộc sống thì Yohji Yamamoto lại vô cùng chậm rãi và từ tốn, ngay cả ở cách nói chuyện. Ông lắng nghe câu hỏi, ngẫm nghĩ rồi trả lời trong thứ tiếng Anh giọng Nhật nhưng vẫn dễ nghe và cú pháp và ý tứ vô cùng chặt chẽ. Tác phong đó đồng thời cũng ảnh hưởng đến cách mà ông cảm nhận và làm thời trang. Ông muốn bánh xe thời trang nên chậm lại để có thể nghiền ngẫm, thay vì cứ tiếp tục lãng phí chúng.
Tôi rất ít khi sử dụng và thậm chí căm ghét cái từ "tín đồ" bởi nó đã bị dùng vô tội vạ ở một đất nước nào đó nhưng tôi cũng giống như những tín đồ của Yohji Yamamoto đều bị những triết lí của Yohji Yamamoto chạm vào trái tim, tâm hồn và làm thay đổi suy nghĩ và cuộc sống của bản thân. Tôi vừa lục lại một cuốn sách của Yohji, trong đó có đoạn viết như thế này:"Making clothes is a painful process. Every snip of the scissors is painful; that's why i set myself limits. To create something good and artist has to take the plunge; he's testing the outer limits beyond which everything falls apart. Art is always a shock because it is pushing up against the acceptable." Hay một quan điểm về cuộc sống:"Yes. In the world, in life, 90 percent of people are spending so-called ordinary life. Have a family, have a child, and get educated: ordinary. Growing up: ordinary, and get married: ordinary. And getting a job: ordinary and getting old: ordinary, and getting sick: ordinary, and going to the grave: ordinary. More than 90 percent. This is not my customer. The people who choose freedom, these are special people, or these are the sad people, you can say. Freedom carries a strong responsibility. If you deny the way of ordinary families, you have to find how you make people sad, how you are hurting people. What you are creating or what you are saying is not understood, so you will always feel isolation. It's always walking on the edge of life, every day. I call this "outside of life."
Đó chỉ là một trong những triết lí về thời trang và cuộc sống mà tôi lĩnh hội từ nhà hiền triết của thời trang Yohji Yamamoto. Bằng một cách nào đó mà những quan điểm như thế trở thành cầu nối hay sự phiên dịch cho những tác phẩm mà Yohji trình diễn trên sân khấu.
Dĩ nhiên sân khấu của Yohji Yamamoto luôn là sự hòa hợp bởi yếu tố thương mại lẫn nghệ thuật, (mặc dù cho cái thương mại của Yohji cũng không phục vụ cho 90% dân số ngoài kia) nhưng tôi gọi đó là sự thành công và khéo léo bởi ý muốn ban đầu khi ông tới Paris trình diễn cũng chỉ là có một cửa hàng nho nhỏ ở nơi đây, nhưng đồng thời, ông lại mang cả chất thơ, sự lãng mạn mà bắt người xem phải nghi vấn, tìm tòi cho đến đấu tranh nội tâm để cảm nhận rồi yêu hay ghét. Bạn không tìm thấy những kiểu dáng hay silhouette đang bị nhân bản ngày một nhiều như một căn bệnh trong thời trang đang diễn tra trên sàn diễn của các tuần lễ thời trang đang diễn ra. Chẳng phải điều đó rất dáng tán dương hay sao?
Và cuối cùng, Chúc mừng sinh nhật, Yohji Yamamoto! Cầu chúc cho ông thật nhiều sức khỏe để tiếp tục cuộc hành trình thời trang với những người hâm mộ như tôi.
